Onlangs vroeg me iemand om een toelichting bij een passage uit mijn boek Bob Dylan in de studio. In het hoofdstuk over The Times They Are A-Changin’ staat er:

Dat Dylan met het titelnummer slaagt in zijn opzet om een klassieker te schrijven, kan misschien wel het best worden geïllustreerd met het feit dat Boudewijn de Groot de ‘andere tijden’ boodschap in elk van zijn elpees is blijven verwerken.

Voor wie niet zo goed vertrouwd is met het repertoire van de Nederlandse zanger, is dit misschien wat raadselachtig. Daarom even een overzicht.

Op de titelloze debuutelpee (later opnieuw uitgebracht als Apocalyps) uit 1965, staat een cover van de bedoelde song van Bob Dylan, onder de titel ‘Er komen andere tijden’.
Lennaert Nijgh vertaalde “Then you better start swimmin’/ Or you’ll sink like a stone / For the times they are a-changin’ in ‘En wie niet wil verzuipen / is wijs als hij zwemt / want er komen andere tijden.

Op Voor de Overlevenden, uit 1966, wordt de boodschap in ‘Ze zijn niet meer als toen’ hernomen als: ‘Er is gezegd: er komen andere tijden / er is gevochten voor een nieuw fatsoen’.

Het hek is van de dam, want op de derde elpee Picknick (1967) zijn er maar liefst twee verwijzingen naar de uitdrukking.

In ‘De tuin der lusten’ klinkt het: ‘De tijden veranderen sneller dan ooit / vandaag kan al gisteren wezen’.

En in ‘Megaton’: ‘En in andere tijden vergeet ik mezelf’.

Daarna wil Boudewijn zich losmaken van zijn vaste tekstleverancier om nieuwe wegen in te slaan. Noch op de conceptplaat Nacht en ontij (1968) noch op het handvol Engelstalige singles vind ik een verwijzing naar de ‘andere tijden’.

Wanneer de samenwerking echter in 1973 wordt hervat voor Hoe sterk is de eenzame fietser, zinht hij in ‘Het Spaarne’: ‘Het water gaat / wat blijft is de rivier. / En wat er ook voor andere tijden komen / hij stroomt voorbij en blijft toch altijd hier.’

Waar ik woon en wie ik ben uit 1975, is opnieuw een poging een eigen weg te zoeken. De quote ontbreekt weer.

Voor Van een afstand, in 1980 levert Lennaert opnieuw enkele teksten. Maar het is Henny Vrienten die ‘Er kunnen andere tijden komen / dat blijf ik steeds geloven’ parafraseert voor ‘Zonder jou’.

Op Maalstroom in 1984 is het opnieuw de vertrouwde tekstleverancier die in ‘Vlucht in de werkelijkheid’ de regel ‘Komen er weer andere tijden / en waar moet ik dan naartoe?’ weet te verwerken.

Het sluitstuk van Een nieuwe herfst wordt in 1996 gevormd door het apocalyptische ‘De engel is gekomen’, waarin de regel: ‘Er breken andere tijden aan / de engel is gekomen’.

In 2002 is er zelfs een tournee onder het motto Andere Tijden.

Na het overlijden van Lennaert Nijgh moet Boudewijn de Groot noodgedwongen zelf aan de slag. ‘Nu jij niet meer kunt schrijven / moet ik het zelf maar leren: / er komen andere tijden. / Iets anders weet ik niet’ verzucht hij in
‘De blauwe uren’ op Het eiland in de verte (2004).

Op Lage landen (2007) ontbreekt weer elke verwijzing.

In 2013-14 neemt Boudewijn afscheid van zijn publiek met een tournee, waarin ook het nieuwe nummer ‘Het is mooi geweest’. Daarin klinkt het: ‘Zelfs mijn lief was niet in staat / mijn doffe wanhoop te verzachten / Dit bedoelde ik niet toen ik ooit zong / ‘er komen andere tijden’’.

Benieuwd of op zijn in april te verschijnen nieuwe album Achter glas, opnieuw een verwijzing is te vinden.

Overigens zou ik best wel een Boudewijn de Groot in de studio willen lezen. Wie voelt zich geroepen om het te schrijven?